Nằm ở miền nam châu Á, Ấn Độ là một quốc gia có bề dày văn hóa, tôn giáo và lịch sử phát triển phong phú. Nơi đây còn được coi là một vùng đất tâm linh mạnh mẽ và nổi tiếng hàng đầu thế giới. Vì thế mà kiến trúc Ấn Độ chịu ảnh hưởng sâu sắc từ các tôn giáo như Ấn Độ giáo, Phật giáo và Hồi giáo. Hãy cùng Travel Talk khám phá phong cách kiến trúc độc đáo có một không hai này nhé !
Lịch sử về kiến trúc Ấn Độ
Kiến trúc Ấn Độ chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ 2 tôn giáo là Ấn Độ giáo và Phật Giáo. Tuy nhiên, Hồi giáo cũng là tôn giáo mang đến cho kiến trúc Ấn Độ nhiều công trình nổi bật. Vậy sự khác nhau giữa các kiến trúc tôn giáo này là gì? Hãy cùng theo dõi ngay dưới đây
Kiến trúc Ấn Độ giáo
Nổi tiếng với các kiến trúc thiết kế ngoài trời, kiến trúc Ấn Độ giáo thường sử dụng đá núi lửa nguyên khối để xây dựng. Các đền thờ, tòa tháp đồ sộ được xây dựng ngoài trời các họa tiết độc đáo, mang đậm dấu ấn của Ấn Độ giáo. Một số kiến trúc Ấn Độ giáo nổi bật là Cụm thánh tích Mahabalipuram, Đền thờ ở Mahabalipuram, Đền thờ Lingaraja…
Kiến trúc Phật giáo
Phật giáo là tôn giáo có ảnh hưởng rất lớn đến lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng của người dân Ấn Độ. Kiến trúc Phật giáo Ấn Độ được thiết kế rất công phu, tỉ mỉ và có 2 loại hình chủ yếu.
Loại thứ nhất gọi là Stupha, nơi thờ phụng các thánh tích hay Xá lợi của Đức Phật. Loại thứ hai là chùa, chiền – nơi thờ phụng các bức tượng Đức Phật, cũng là nơi tu niệm và thiền tịnh của các nhà tu. Người Ấn Độ có một phong tục đặc biệt là dát vàng cho các ngôi đền, chùa. Điều này làm tăng lên sự lỗng lẫy cũng như trang nghiêm cho đền, chùa.
Một số kiến trúc Phật giáo nổi bật là: Chùa Hang Ajanta và Stupa Sanchi.
Kiến trúc Hồi giáo
Lối kiến trúc của các công trình kiến trúc Hồi giáo rất đặc biệt, mang nét rực rõ đầy màu sắc cùng kỹ thuật chế tác kỳ công. Kiến trúc Hồi giáo hầu hết xây dựng theo mái vòm và có kết cấu đối xứng giữa mái, tường, cột, trụ nhà, v.v..
Một số công trình kiến trúc Hồi giáo nổi tiếng là Đền Taj Mahal, Lăng mộ Humayun, Nhà thờ Hồi giáo Quwwat ul Islam, v.v.
Nét đặc trưng của nghệ thuật kiến trúc Ấn Độ
Những nét đặc trưng của kiến trúc Ấn Độ có thể liệt kê qua 3 điểm sau đây:
- Đặc trưng đầu tiên phải kể đến đó là việc sử dụng các loại đá cứng và đá hoa cương khi xây dựng. 2 loại đá này đều điêu khắc được các loại đá có hình dạng đẹp mắt và vô cùng sắc nét.
- Đặc trưng thứ hai trong kiến trúc Ấn Độ là việc xây dựng các dãy hành lang rộng lớn. Các hành lang rộng lớn hiện ra trước mắt như một quảng trường kết hợp các hàng cột đá to cao.
- Đặc trưng thứ ba là các công trình kiến trúc có hình dạng điêu khắc rất đẹp mắt và công phu. Từ các kiến trúc Ấn Độ cổ đại, kiến trúc Ấn Độ cổ trung đại hay kiến trúc Ấn Độ thời phong kiến đều có những hình dáng đặc sắc. Hình ảnh thần linh, anh hùng dân gian, v.v. đều được điêu khắc một cách chi tiết trên từng bức tượng, trụ cột, v.v.
Chiêm ngưỡng 12 công trình kiến trúc Ấn Độ độc đáo và nổi tiếng bậc nhất
1. Đền Taj Mahal – đặc trưng kiến trúc Hồi giáo
Đền Taj Mahal là địa điểm nổi tiếng bật nhất của Ấn Độ, được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1983. Đây cũng là biểu tượng của một câu chuyện tình yêu buồn giữa vị vua Sa Gia Han và người vợ của ông.
Ngôi đền mang kiến trúc Ấn Độ cổ trung đại này được xây dựng và thiết kế theo lối kiến trúc đặc trưng nhất của kiến trúc Hồi giáo. Những vật liệu đầy màu sắc và lấp lánh như cẩm thạch, đá quý, v.v. góp phần tô điểm cho ngôi đền rạng danh Ấn Độ này.
2. Đền Sri Ranganathaswamy – Ngôi đền rực rỡ đầy màu sắc
Là ngôi đền lớn nhất Ấn Độ, Đền Sri Ranganathaswamy là một trong những tổ hợp tôn giáo lớn nhất trên thế giới. Kiến trúc Ấn Độ thời phong kiến này có diện tích rộng hơn 63ha, có những kim tự thấp đầy màu sắc rực rỡ.
Có một điểm đặc biệt khiến ai nghe qua cũng thích thú là Đền Sri Ranganathaswamy còn có lối vào ngầm dưới mặt đất. Toàn bộ ngôi đền có tổng cộng 21 kim tự tháp, kim tự tháp lớn nhất có 15 tầng và cao tận 60m
3. Cụm thánh tích Mahabalipuram – Kiến trúc Ấn Độ cổ đại
Cụm thánh tích Mahabalipuram bao gồm những di tích được xây dựng vào khoảng những năm 630 và 715. Kiến trúc Ấn Độ cổ đại này là cụm thánh tích nổi bật nhất còn sót lại của kiến trúc Ấn Độ giáo.
Cụm thánh tích này gồm những ngôi đền có kích thước to nhỏ khác nhau được xếp cạnh nhau. Kiến trúc này còn có bộ mái ba tầng thu nhỏ dần về phía đỉnh nhìn rất đẹp và hút mắt
4. Đền Vàng Harmandir Sahib – Kiến trúc Ấn Độ nguy nga và tráng lệ
Không chỉ được gọi là ngôi đền thiêng liêng nhất của đạo Sikh, Đền vàng Harmandir Sahib còn là kiến trúc Ấn Độ cổ trung đại nổi bật nhất. Đền vàng ược xây dựng từ cuối năm 1585 và hoàn thành vào quý 3 của năm 1604.
Lý do mà Đền Harmandir Sahib có tên là đền vàng vì nó được xây dựng bằng đá cẩm thạch và phủ bên ngoài lớp vàng lá nguyên chất. Chỉ riêng mái vòm của ngôi đền đã tốn đến 100kg vàng vì thế mà mọi đường nét của nó toát lên được vẻ nguyên nga và tráng lệ.
5. Lăng mộ Humayun – Vẻ đẹp gây mê mẩn của kiệt tác kiến trúc Ấn Độ
Lăng mộ Humayun được xây dựng vào năm 1572 dưới sự chỉ đạo của Hoàng hậu Hamida Banu Begam để tôn vinh vị vua thứ 2 của Vương triều Mughal – Hoàng đế Humayun.
Công trình kiến trúc này choáng ngợp bởi sự rộng lớn với diện tích lên tới 216.000 mét vuông. Khuôn viên được chia làm 4 khu vực tương ứng với 4 lối dẫn vào lăng mộ ở vị trí trung tâm. Mỗi khu vực cách nhau bởi các hồ nước tượng trưng cho 4 dòng sông: sông nước, sông mật, sông sữa và sông rượu. Lăng mộ Humayun có sự pha trộn phong cách của Ba Tư với Thổ Nhĩ Kỳ đem lại vẻ đẹp tinh tế, hài hòa và rất ấn tượng.
6. Cung điện Mysore – Cung điện lộng lẫy bậc nhất Ấn Độ
Được gọi là một trong những tòa nhà Hoàng gia vỹ đại nhất của đất nước Ấn Độ. Cung điện Mysore từng là nơi ở của gia đình Hoàng gia Wodeyars thời xưa. Công trình kiến trúc Ấn Độ này được xây dựng vào thế kỷ 14 nhưng bị phá hủy và xây dựng lại nhiều lần. Năm 1897, cung điện được sửa lại lần cuối vì xảy ra hỏa hoạn.
Cung điện Mysore được xây dựng bằng đá granit xám, mái vòm thì sử dụng đá cẩm thạch hồng. Bên trong có 2 phòng họp lớn cùng 18 ngôi chùa. Cung điện được trang trí sang trọng với kính, gương, cửa gỗ trạm khắc tinh xảo và khu vườn rộng bao quanh. Vào những ngày cuối tuần, Mysore được thắp sáng bởi gần 100.000 ngọn đèn. Đó cũng là lúc cung điện đạt vẻ đẹp ngoạn mục và hùng vỹ vào ban đêm
7. Đền Ranakpur Jain – Nét đẹp hùng vỹ trên sườn đồi
Là đền thờ dành riêng cho vị chúa đầu tiên của đạo Jain – Adinatha. Đền Ranakpur Jain được cho là xây dựng từ cuối thế kỷ 14 đến giữa thế kỷ 15. Song hiện nay việc xác định niên đại của ngôi đền này vẫn còn là điều gây tranh cãi.
Đền Ranakpur Jain mang vẻ đẹp kiến trúc Ấn Độ hùng vỹ trên sườn đồi dốc. Công trình này được đỡ hơn 1.444 cột đá cẩm thạch chạm khắc tinh xảo. Điều đặc biệt là các cột trụ đều được chạm khắc khác nhau mang lại vẻ đẹp đa dạng.
8. Khu hang động Ajanta – Kiệt tác cổ đại bị lãng quên ngàn năm
Trong suốt một thời gian dài hang động Ajanta đã bị lãng quên hoàn toàn. Kiến trúc Ấn Độ cổ đại này ẩn sâu trong khu rừng hoang vu của cao nguyên Deccan. Năm 1819 nó được phát hiện bởi một nhóm người đến từ nước Anh.
Tất cả những chi tiết trong hang động đều do con người kiến tạo. Khu hang động này được tạo dựng vào giai đoạn đầu thế kỷ II trước CN và mang nhiều màu sắc của kiến trúc Phật giáo Ấn Độ.
Bên ngoài mỗi ngôi chùa của hang có khoảng 20 cột trụ đá nguyên thủy được chạm khắc trang trí tỉ mỉ. Có nhũng gian hành lễ được đục khoét rộng hàng trăm mét và có các bức tượng Đức Phật vô cùng sống động.
9. Đền Mặt trời Konark – Kiến trúc Ấn Độ mang vẻ đẹp huyền ảo
Đền Mặt trời Konark tọa lạc tại thành phố Puri ở bang Orissa, Ấn Độ. Là khu vực nhộn nhịp của đạo Bà La Môn được xây dựng vào khoảng năm 1238 đến 1264. Kiến trúc Ấn Độ không thiếu những đền thờ Mặt trời nhưng đền Mặt trời Konark là ngôi dền lớn nhất.
Đền Mặt trời Konark là công trình đặc trưng cho kiến trúc Phật giáo Ấn Độ. Được xây dựng từ đá sa thạch và được chạm khắc công phu từng chi tiết nhỏ. Nếu quan sát từ xa thì ngôi đền như một xe ngựa khổng lồ với 24 bánh xe và 6 con ngựa. Phía trước còn được canh giữ bởi 2 con sư tử đá.
10. Pháo đài đỏ Agra – Vẻ đẹp trang nghiêm lẫn mỹ lệ
Nằm cạnh cung điện Taj Mahal – biểu tượng của tình yêu bất diệt, pháo đài đỏ Agra choáng ngợp tọa lạc tại thành phố tam giác vàng du lịch của Ấn Độ. Công trình kiến trúc Ấn Độ trang nghiêm này được khởi công xây dựng vào năm 1573. Pháo đài đỏ Agra có dáng vẻ của một quần thể cung điện hơn là công trình quân sự.
Pháo đài đỏ Agra có một vòng hào rộng bao bọc, những bức tường thành gập khúc chạy dài 2,5km làm bằng đá sa thạch đỏ. Dù có xen lẫn những yếu tố quân sự nhưng vẻ đẹp lộng lẫy của pháo đài vẫn không giảm đi.
11. Thiên đường Taj Lake Palace
Taj Lake Palace là khách sạn đặc biệt khi nằm giữa lòng hồ Pichola. Vẻ đẹp nguy nga, tráng lệ lung linh của khách sạn như một cung điện trong truyện cổ tích xa xưa.
Năm 2019, Taj Lake Palace được tạp chí Condé Nast Traveler của Mỹ vinh danh là khách sạn tốt nhất Châu Á và thứ 3 thế giới. Năm 1746, công trình kiến trúc Ấn Độ này được xây dựng bằng đá cẩm thạch, các cột trụ khổng lồ và mái vòm được chạm khắc một cách tinh xảo và tỉ mỉ.
Hệ thống phòng ở vô cùng sang chảnh với các thiết kế bằng gỗ và lụa cao cấp. Cung cấp cho khách hàng một kỳ nghỉ dưỡng chuẩn quý tộc hoàng gia
12. Cung điện gió Hawa Mahal – Cung điện lớn nhất của kiến trúc Ấn Độ
Cung điện gió Hawa Mahal nổi tiếng lừng lẫy với vẻ ngoài nguy nga, tráng lệ với gần 1000 ô cửa sổ. Được xây dựng vào năm 1799, ban đầu Cung điện gió Hawa Mahal được xây dựng để cho những người phụ nữ ngồi trong cung điện có thể ngắm đường phố mà không bị người ngoài nhìn thấy. Vì xa xưa quy định là chỉ có chồng mới nhìn thấy được mặt của vợ mình mà thôi.
Cung điện được xây dựng gồm 5 tầng, được chạm khắc tinh xảo toát lên vẻ đẹp lỗng lẫy của đá sa thạch màu hồng. Ngày nay cung điện đã được lắp đặt thêm thang máy để tiện cho việc tham quan của khách du lịch
Kiến trúc Ấn Độ luôn là đề tài nóng hổi mà bất cứ ai muốn khám phá đất nước này đều tò mò. Những công trình mang vẻ đẹp tôn giáo đi qua nhiều niên đại nhưng vẫn giữ được nét đẹp nguyên sơ, lộng lẫy như thuở nào. Nếu bạn cũng muốn khám phá những công trình kiến trúc siêu phẩm này hãy cùng trải nghiệm cùng Travel Talk nhé ! Travel Talk – công ty chuyên cung cấp các tour du lịch Ấn Độ tuyệt vời với sứ mệnh mang đến kỳ nghỉ chuyên nghiệp cho khách hàng.